Wát een fijn nieuws: we hebben een subsidie ontvangen van het SBNL Natuurfonds! ‘Een sympathiek project met een goed onderbouwd beheerplan’.
Het SBNL Natuurfonds beheert een bijzonder fonds: het ‘Baron en barones Van Hemert tot Dingshof-Coldeweij Fonds’. De commissie heeft ons het bedrag van EUR 12.000,- toegekend, om de oude esrand te herstellen en het coulisselandschap terug te brengen. ‘Een sympathiek project met een goed onderbouwd beheerplan’, aldus het SBNL Natuurfonds.
Het SBNL-natuurfonds is een fonds dat geld beschikbaar stelt voor landschapsprojecten in Gelderland en Overijssel. We zijn blij dat de aanvraag voor ons landschapsherstel-project is gehonoreerd!
Tijdens een feestelijke bijeenkomst in het Nationale Park de Hoge Veluwe is ons de cheque ter waarde van EUR 12.000,- overhandigd. Met dit bedrag brengen we het oude coulissenlandschap weer terug en herstellen we de oude esrand. De werkzaamheden starten in de winter van 2023/2024.
In het kort
Landschapsherstel op landgoed
De Vlaminckhorstweg
Landgoed De Vlaminckhorstweg is gelegen aan de rand van het dorp Heino. Het is een uitloopgebied voor veel mensen vanuit Heino en het wordt dan ook veelvuldig gebruikt om in te recreëren, ontdekken en beleven. Het betreft een oud landgoedbos met een hoofdlaan, een oude beekloop, enkele weilandpercelen en een jonge wetering. Er loopt een oude padenstructuur door het landgoed en enkele paden zijn in de loop der jaren ingesleten. Het landgoed heeft de NSW (natuurschoonwet) status en is geheel opengesteld op wegen en paden.
Ten noordoosten van het landgoed ligt een complex van esgronden. Slechts een deel van deze historische gordel van oude esgronden is nog redelijk intact, waaronder de es behorend bij het landgoed. De es is nog goed herkenbaar door de hogere ligging ten opzichte van de overige gronden (zie eerste foto). In de middeleeuwen startten boeren met de zogenaamde potstalcultuur. Om meer te kunnen verbouwen werden de essen met plaggen bemest (plagbemesting). De toch al hoger gelegen akkercomplexen op de hoger gelegen zandkoppen werden hierdoor in de loop der eeuwen nog hoger.
Om de essen lag vaak een zogenaamde eswal of esrand. Zo ook om deze es op De Vlaminckhorstweg. De esrand had twee functies: het voorkomen van zandverstuiving en vee binnen en wilde dieren buiten houden. Om dit te bereiken werden deze esranden als hakhout beheerd om een dichte en moeilijk doordringbare afscheiding te krijgen. Doornachtige struiken hielpen daarbij. Daarnaast had het hakhout ook andere functies als stookhout en geriefhout.
Aan de west‐ en noordkant is de es op De Vlaminckhorstweg begrensd door een esrand bestaande uit (deels voormalig) eikenhakhout. De oude esrand aan de westkant behoort tot het landgoed. Deze is ook het meest intact met zeer oude eikenhakhoutstoven en stobbenstoven, die mogelijk zelfs eeuwenoud zijn. Aan de zuidkant lag tot 1900‐1910 een esrand met hakhout. In 1832 staat daar een volledig hakhoutperceel op de kaart en de oude veldnamen daarvan zijn de ‘Grote Houwe’ en het Lage Bosje. ‘Houwen’ is Middelnederlands voor ‘omhakken’ of ‘uitkappen’.
Tekst: Landschap Overijssel
